خدمات سازمانی می‌توانند نقشی مهم در بهبود کارایی کارمندان و کارگران داشته باشند. یکی از این خدمات، ارائه‌ی غذاهای با کیفیت است که مزایای فراوانی را به همراه دارد. افزون بر افزایش بهره‌وری کارکنان، ارائه‌ی غذاهای سالم و با کیفیت می‌تواند به ایجاد عادات غذایی سالم در میان کارکنان و بالا بردن راندمان کلی سازمان یا شرکت کمک کند. در این مقاله از مجله‌ی آواکتان بیزینس می‌خواهیم به اهمیت کیفیت غذای سازمانی پرداخته و مزایای آن را بررسی کنیم.

مزایای تنوع و کیفیت غذای سازمانی چیست؟

کیفیت غذای سازمانی امری بسیار مهم است و می‌تواند نقشی کلیدی در بازدهی کارکنان یک شرکت یا کسب و کار داشته باشد. افزون بر کیفیت غذای سازمانی، تنوع غذایی نیز می‌تواند نیازهای طیف گسترده‌تری از کارکنان را در بر گیرد و میزان رضایت جمعی را بالاتر ببرد. از جمله مزایای تنوع و کیفیت غذایی می‌توان به تقویت روحیه‌ی کارکنان، افزایش بهره‌وری و ایجاد روابط بهتر و بیشتر میان کارکنان اشاره کرد که در ادامه بیشتر به آن‌ها می‌پردازیم.

1. تقویت روحیه‌ کارکنان

روحیه ی کارکنان، رضایت، نگرش و دیدگاه کلی آنان نسبت به یک کسب و کار، شرکت یا سازمان را توصیف می‌کند. برای حفظ کارگرانی با انرژی و نگرش مثبت نسبت به شرکت خود، ارائه‌ی یک منوی متنوع و تجربه‌ی غذاخوری عالی، برای کارمندان بسیار ضروری است.
تقریبا هیچ چیز مانند غذا، نیروی کار مدرن را خوشحال نمی‌کند. این یکی از شرایط مورد علاقه‌ی بسیاری از کارمندان در محیط کار است و راهی عالی برای ایجاد احساس ارزشمندی و قدردانی از آن‌ها است. کارمندان زمانی که می‌بینند که شرکت تلاش می‌کند تا گزینه‌های غذایی متفاوتی را به آن‌ها ارائه دهد، می توانند احساس کنند که واقعا مورد توجه کارفرمایان قرار گرفته‌اند. این باعث تقویت نگرش شادتر در محل کار، افزایش روحیهی کارکنان و تمایل به ماندن بیشتر در محیط کار می‌شود.
افزون بر این، تهیه ی غذا برای رویدادهای تجاری و مهمانی‌های اداری، راه عالی دیگری برای ایجاد احساس ارزشمندی در کارمندان است. از این طریق می‌توان تلاش و مشارکت آن‌ها در شرکت را به رسمیت شناخت و به نوعی به آن‌ها پاداش داد.

2. افزایش بهره‌وری کارکنان

تفاوتی ندارد که چه سازمان یا شرکتی داشته و یا در چه زمینه‌ای فعالیت کنید؛ غذا می‌تواند به صورت مستقیم بر روی عملکرد و بهره‌وری کارکنان اثرگذار باشد. بدن انسان تقریبا هر چیزی را که می‌خوریم به گلوکز تبدیل می‌کند که انرژی مورد نیاز مغز نیز به وسیله‌ی همین گلوکز تامین می‌شود. اگر مغز گلوکز کافی را دریافت نکند، موجب از دست رفتن تمرکز و پایین آمدن کارایی کارکنان می‌شود.
افزون بر این، تمامی غذاها و نوشیدنی‌ها با سرعت یکسانی به گلوکز تبدیل نمی‌شوند. غذاهایی همچون نان و ماکارونی و نوشیدنی‌های گازدار مانند نوشابه و سودا، گلوکز را سریع‌تر در بدن آزاد می‌کنند که موجب بالا رفتن انفجاری سطح انرژی می‌شود و البته پس از آن، احساس خستگی و رخوت را به دنبال دارند. در سوی دیگر، غذاهای پروتئینی همچون ناگت مرغ و یا برگرها، گلوکز را به صورت پایدارتری آزاد می‌کنند، اما در طول فرآیند هضم غذا، بدن باید کار بیشتری انجام دهد.
وعده‌های غذایی ناسالم که سطح گلوکز را در بدن به صورت ناگهانی و انفجاری بالا می‌برند و یا وعده‌هایی که در طی فرآیند هضم آن‌ها، بدن به سختی کار می‌کند، می‌توانند بهره‌وری کارکنان را پایین بیاورند. اگرچه فست‌فودها ظاهر و طعم لذیذی دارند، زمان تهیه‌ی کوتاه و قیمت مناسبی دارند و برای وعده‌های غذایی در هنگام کار، وسوسه‌انگیز به نظر می‌رسند، اما کارکنان با خوردن آن‌ها، ناخودآگاه تمرکز و عملکرد کاری خود را به خطر می‌اندازند.
در همین حال، غذاهایی مانند میوه‌ها و سبزیجات، حاوی مواد مغذی هستند که به تولید دوپامین که به هورمون شادی معروف است و یک انتقال‌دهنده‌ی عصبی است که موجب بهبود یادگیری، توجه، حافظه و انگیزه می‌شود، کمک می‌کند. داشتن چنین گزینه‌های سالمی در منوی غذایی سازمان، می‌تواند انرژی مورد نیاز کارمندان و کارگران را تامین کند و سطح تعامل و خلاقیت آن‌ها را افزایش دهد.

3. ترویج عادات غذایی سالم

یکی از مواردی که بسیار مهم است، این است که به عنوان یک رییس، مدیر یا سرپرست بتوانید یک مدل رفتاری برای کارکنان تعریف کنید و به عبارت دیگر، به عنوان یک الگو عمل کنید. یکی از راه‌های انجام این کار، تشویق به مصرف غذاهای سالم در محل کار است. در یکی از پژوهش‌های صورت گرفته در ایالات متحده، 82 درصد از کارمندان بزرگسال گفته‌اند که داشته گزینه‌های غذایی سالم در محل کار برای آن‌ها بسیار مهم است.

راه‌های زیادی برای ترویج عادات غذایی سالم وجود دارد که می‌توان به اجرای کمپین‌های آموزشی یا ارائه‌ی مشوق‌هایی برای کارکنان اشاره کرد. یکی دیگر از راه‌های ایجاد محیط کاری سالم و پویا، ارائه‌ی گزینه‌های غذایی مغذی‌تر است. برای مثال به جای تعبیه دستگاه‌های فروش خودکار غذا (وندینگ ماشین) که خوراکی‌هایی همچون چیپس، نوشابه یا شکلات دارند، مواردی دیگری مانند سبزیجات، دانه‌های خوراکی و آجیل، ماهی، انواع توت‌های خشک و یا اوتمیل را در اختیار کارمندان خود قرار دهید. به خاطر داشته باشید که با داشتن یک منوی غذایی با مواد مغذی و تاکید بر اهمیت سبک زندگی سالم، می‌توانید محیط کاری شاداب‌تری داشته باشید.

4. ایجاد روابط با کارکنان

شاید در نگاه اول، ارتباطی میان غذای سازمانی با روابط میان کارکنان وجود نداشته باشد؛ اما وعده‌های غذایی می‌تواند روابط درون سازمانی و فرهنگ کاری را بهبود بخشد. این مورد بیش از آن که به تعدد گزینه‌ها و منوهای غذایی بستگی داشته باشد، به نحوه‌ی ارائه و محیط تدارک دیده شده برای صرف وعده‌های غذایی بستگی دارد.
برای نمونه، زمان‌های استراحتی که برای صرف ناهار یا شام یا سایر وعده‌های غذایی در سازمان‌ها در نظر گرفته شده است، زمان خوبی است کارکنان با یکدیگر گفت‌وگو کرده و با افراد جدید آشنا شوند. اما در قرن حاضر و بر اساس پژوهش‌های صورت گرفته، بیش از 40 درصد از کارکنان از استفاده از زمان‌های استراحت این چنینی صرف نظر می‌کنند. همین امر چالشی است که بر سر راه ایجاد روابط عمیق میان کارکنان وجود دارد و روابط آن‌ها را تنها محدود به امور کاری و حرفه‌ای می‌کند. شما به عنوان یک رییس یا مدیر می‌توانید در گرد هم آوردن کارکنان برای صرف وعده‌های غذایی و ایجاد روابط دوستانه نقش خود را ایفا کنید.

5. افزایش نرخ بازگشت سرمایه

بازگشت سرمایه (ROI) نسبتی بین سرمایه‌گذاری و درآمد خالص است. این نسبت میزان کارایی سرمایه‌گذاری روی یک پروژه را اندازه‌گیری می‌کند تا نشان دهد که عملکرد آن در مقایسه با سایر گزینه‌ها و راه حل‌ها چگونه است. کمی بالاتر اشاره شد که به جای نصب دستگاه‌های فروش خودکار غذا یا همان وندینگ ماشین، با گزینه‌های ناسالم، می‌توان آن‌ها را به گزینه‌های سالم‌تری مجهز کرد. اما خود همین دستگاه‌ها می‌توانند نوعی سرمایه‌گذاری به شمار بروند و نرخ بازگشت سرمایه‌ی شرکت را افزایش دهند. برای نمونه وندینگ ماشین‌ها مزایای زیر را به همراه دارند:
• راه حلی آسان و البته ارزان، نسبت به سایر گزینه‌ها، برای تامین تغذیه‌ی گروه بزرگی از کارکنان است.
• نیازی به صرف بودجه‌ای کلان برای احداث و راه‌اندازی کافه‌تریا یا کترینگ سازمانی وجود ندارد.
• مصرف برق آن نسبتا کم است و به صرفه‌جویی انرژی و کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند.
یک راه حل پیشرفته‌تر دیگر، راه‌اندازی مینی‌مارکت‌های (خرده‌فروشی کوچک) بدون فروشنده است که با کیوسک‌های کنترل خودکار اداره می‌شوند و کارکنان می‌توانند اقلام غذایی مورد نیاز خود را از آن‌ها تهیه کنند. می‌توان در این مینی‌مارکت‌ها، مواد غذایی مغذی را ارائه داد تا کارکنان به گزینه‌های سالمی دسترسی داشته باشند. افزون بر این، راه‌اندازی این خرده‌فروشی می‌تواند به سودآوری شرکت یا سازمان نیز کمک کند. در پژوهش‌های انجام شده، میزان سودآوری چنین فروشگاه‌هایی تا هزار دلار در ماه نیز برآورد شده است.

6. منوهای غذایی متنوع برای رژیم‌های غذایی مختلف

یکی از راهکارهای افزایش رضایت کارکنان، ارائه‌ی گزینه‌های غذایی بیشتر در منوهای غذای سازمانی است. این کار می‌تواند کسانی را که رژیم‌های غذایی و یا ترجیحات خاصی دارند نیز در بر گیرد. برخی از رژیم‌های غذایی مختلف عبارت هستند از:
گیاه‌خواری: گیاهخواران از تمام محصولات گوشتی از جمله مرغ، گوشت و غذاهای دریایی اجتناب می‌کنند.
وگان: مانند گیاهخواران، وگان‌ها گوشت نمی‌خورند، اما از محصولات جانبی حیوانی نیز اجتناب می‌کنند. این شامل عسل، تخم مرغ و شیر است.
بدون لبنیات: کسانی که به لبنیات یا لاکتوز حساسیت دارند، معمولا رژیم غذایی بدون لبنیات دارند. افراد با رژیم بدون لبنیات از مصرف محصولاتی مانند پنیر، شیر، ماست، کره و بستنی خودداری می‌کنند.

بدون گلوتن: افرادی که رژیم غذایی بدون گلوتن دارند، از مصرف تمام غذاهای دارای گلوتن مانند نان، ماکارونی و غلات خودداری می‌کنند. هدف از حذف گلوتن می‌تواند کاهش وزن باشد. برخی از افراد نیز که دارای بیماری آتاکسی (اختلال تعادل عضلات) یا سلیاک (اختلال خودایمنی) هستند، ممکن است به گلوتن حساسیت نشان دهند و از این روی رژیمی بدون گلوتن را برمی‌گزینند.
کتو: رژیم کتوژنیک یا کتو شامل وعده‌های غذایی پرچرب و کم‌کربوهیدرات است و برخی افراد از آن برای کاهش وزن بهره می‌گیرند. افراد دارای صرع نیز برای جلوگیری از تشنج از این رژیم استفاده می‌کنند. رژیم کتو معمولا شامل غذاهایی مانند تخم مرغ، میوه‌ها و سبزیجات، چربی‌های اشباع شده، آجیل و گوشت‌های چرب است.

راهکارهای افزایش تعاملات کارکنان به وسیله‌ی غذای سازمانی

همان‌گونه که اشاره شد، بسیاری از کارکنان از زمان‌های استراحت و وعده‌های غذایی صرف نظر می‌کنند و این ایجاد تعامل میان کارکنان را دشوار می‌کند. اما راهکارهایی برای حل این مشکل وجود دارد که در ادامه برخی از آن‌ها را شرح داده‌ایم.
ارائه‌ی میان‌وعده‌های رایگان: تقریبا همه‌ی کارکنان مشتاق خوردن میان‌وعده‌های غذایی در سر کار هستند؛ به خصوص اگر این میان‌وعده‌ها رایگان باشد. ارائه‌ی چنین میان‌وعده‌های می‌تواند بهره‌وری کارکنان را افزایش دهد و تاثیر مثبتی در روحیات آن‌ها داشته باشد. در چنین زمان‌هایی کارکنان در یک اتاق یا دور یک میز گرد هم می‌آیند و به ایجاد گفتگوهای دوستان تشویق می‌شوند.
ایجاد فضاهایی برای خوردن غذا در کنار یکدیگر: یک اتاق استراحت با مبلمان راحت، یکی از راه‌های ترویج گفت‌وگوی خوب میان کارمندان است. با این حال، می‌توانید با یک کافه یا تریا، یک گام فراتر بروید و کارمندان را قادر سازید تا بدون نیاز به ترک ساختمان شرکت، به انواع غذاها دسترسی داشته باشند.

سرو غذاهای خاص: فراهم کردن فضاهای جذاب برای غذا خوردن مهم است، اما این خود غذا است که مردم را گرد هم می‌آورد. گنجاندن غذاهای متنوع و منحصر به فرد راهی عالی برای شورانگیز کردن روز کاری است. همچنین می‌توان یک برنامه‌ی هفتگی تدوین کرد که در آن یکی از کارکنان، غذای مورد علاقه‌ی خود را درست می‌کند و آن را به محل کار می‌آورد و با سایر کارکنان به اشتراک می‌گذارد.
برگزاری رویدادهای غذایی: چه در طول ساعات کاری یا بعد از آن، یک مهمانی یا رویداد با محوریت غذا، راه بسیار خوبی برای ایجاد فرهنگ کاری و روابط مثبت برای کارکنان است. گزینه‌های مختلفی را نیز می‌توان برای این کار در نظر گرفت؛ مانند یک مهمانی به مناسبت یک مسابقه‌ی ورزشی با پیش غذا یا یک مهمانی آخر هفته به صرف شام!

پیشنهاداتی برای میان‌وعده‌های غذایی

اگر در برنامه‌های خود، ارائه‌ی غذای سازمانی رایگان را گنجانده‌اید، می‌توانید از غذاهای سالمی که انرژی مورد نیاز کارکنان را تامین و میزان هوشیاری و تمرکز آن‌ها را افزایش می‌دهند، استفاده کنید. در زیر پیشنهادهایی برای این کار ارائه شده است.
برش های کرفس یا سیب با کره‌ی بادام زمینی: کرفس سرشار از آنتی اکسیدان‌ها و ویتامین‌هایی مانند A، C و K است. از طرف دیگر، برش‌های سیب منبع عالی فیبر، ساکارز، فروکتوز و گلوکز هستند. ترکیب این دو با کره‌ی بادام زمینی که خود منبع خوبی از امگا 6، پروتئین و منیزیم است، یک میان وعده‌ی مغذی، خوشمزه و سیرکننده را به وجود می‌آورد. البته که ممکن است کرفس با ذائقه‌ی بسیاری از افراد سازگاری نداشته باشد.
گرانولا: گرانولا یک میان‌وعدهی ایده‌آل برای کمک به هر کارمندی در طول روز کاری است و انرژی را به خوبی افزایش می‌دهد. این ماده مملو از فیبر، پروتئین و چربی است. مخلوط کردن گرانولا با مقداری ماست و میوه، آن را خوشمزه‌تر می‌کند.
ماست یونانی: ماست یونانی ساده به مراتب مغذی‌تر از سایر انواع ماست است و یک منبع عالی از کلسیم و پروبیوتیک‌ها است.
تخم مرغ آب‌پز: تخم مرغ آب‌پز سفت، سرشار از مواد مغذی و مواد معدنی مانند چربی، پروتئین، آهن، منیزیم، کلسیم و … است. بسیاری از تخم مرغ‌های آب پز به صورت پیش‌بسته‌بندی شده در دسترس هستند که نگهداری آن‌ها را در یخچالهای ادارات آسان‌تر می‌کند.
آجیل: بسته به نوع آن، آجیل می‌تواند یک میان‌وعده‌ی بسیار مغذی برای خوردن در محل کار باشد. برای نمونه، پسته و بادام سرشار از پروتئین و چربی های تک‌اشباع هستند که می‌توانند به کاهش کلسترول و تامین انرژی کمک کنند.

پژوهش‌های آکادمیک درباره‌ی غذای سازمانی چه می گویند؟

همان‌گونه که اشاره شد، غذای سازمانی با کیفیت می‌تواند مزایای فراوانی را با خود به همراه داشته باشد. اهمیت این مسئله به اندازه‌ای است که پژوهش‌های آکادمیک فراوانی نیز درباره‌ی آن انجام شده است. در ادامه می‌خواهیم نتایج برخی از این پژوهش‌ها را بررسی کنیم.
در سال 2016 محققین دانمارکی مقاله‌ای را با عنوان «عوامل تعیین کننده‌ی رضایت از وعده‌های غذایی در محیط کار» در ژورنال Appetite منتشر کردند و در آن به بررسی کیفیت و ضمانت سلامتی غذای سازمانی و تاثیر آن بر کارکنان پرداختند. در این پژوهش آن‌ها 71 کارمند را مورد بررسی قرار دادند که در طول سه ماه، 519 وعده‌ی غذایی را در محیط کار خود خورده بودند. نتایج نشان می‌داد که رضایت بیشتر از وعده‌های غذایی با داشتن خلق و خوی مثبت ارتباط مستقیمی داشت. افزون بر این، کارکنان پس از خوردن وعده‌های غذایی رضایت‌بخش، احساس استرس کمتری را تجربه می‌کردند. همچنین خوردن وعده‌های غذایی در کنار سایر همکاران، در ایجاد روحیه‌ی شاداب در کارکنان، بسیار تاثیرگذار بود. این پژوهش نشان می‌داد که تمرکز بر بالا بردن کیفیت غذا می‌تواند بهره‌وری کارکنان را به میزان زیادی افزایش دهد.

تاثیر کیفیت غذای سازمانی روی بهره‌ وری کارکنان

در پژوهشی دیگری با عنوان «کیفیت وعده‌های غذایی ارائه شده توسط سازمان‌ها و تاثیر آن بر عملکرد کارکنان» که در سال 2014 در ژورنال Applied Research in Quality of Life منتشر شد، محققین ترکیه‌ای به بررسی کیفیت وعده‌های غذایی در سازمان‌های امنیتی شرق ترکیه پرداختند. به طور خلاصه، مواردی که می‌توانند کیفیت وعده‌های غذایی را بالاتر ببرند شامل سه عامل جذابیت (از جمله طعم و ظاهر، کیفیت مواد اولیه)، بهداشت و البته موارد مدیریتی (مانند برخورد پرسنل سرو غذا، فضای در نظر گرفته شده برای غذاخوری، زمان تخصیص داده شده برای وعده‌های غذایی و …) هستند. همچنین مشخص شد که کیفیت غذاهای ارائه شده توسط سازمان‌ها می‌توانند به میزان زیادی وفاداری کارکنان را افزایش دهند.

در مقاله‌ی دیگری که در سال 2017 در ژورنال Workplace Behavioral Health منتشر شد، محققین ترکیه‌ای، تاثیر کیفیت غذای سازمانی بر عملکرد شغلی کارکنان را مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان می‌دادند که کمیت و کیفیت غذاها می‌توانند بر تقویت قوای فیزیکی و همچنین بهبود کارایی کارکنان تاثیرگذار باشند. همچنین غذاهایی که به صورت خوب پخته شده و طعم و مزه‌ی دلپذیری دارند، می‌توانند سطح رضایت کارکنان و احساس ارزشمندی آن‌ها نزد سازمان را افزایش دهند.

سخن پایانی

در این مقاله از مجله اواکتان بیزینس به بررسی اهمیت کیفیت غذای سازمانی پرداختیم و مزایای و نقش آن در بهبود روحیه‌ی کارکنان و افزایش بهره‌وری آنان پرداختیم. غذای سالم و با کیفیت، نه تنها انرژی مورد نیاز کارکنان را تامین می‌کند، بلکه در ساخت عادت‌های غذایی سالم و حفظ سلامت آنان تاثیرگذار است. افزون بر این، ارائه‌ی سرویس‌های سازمانی همچون غذاها و میان‌وعده‌های رایگان و با کیفیت، می‌تواند حس ارزشمندی کارکنان را افزایش داده و اشتیاق آنان به حضور در محل کار را بیشتر کند و بدین طریق، آن‌ها را بیش از پیش به سازمان وفادار سازد.

بررسی کنید که چگونه خدمات غذای سازمانی رضایت و بهره‌وری کارکنان را بهبود می‌بخشد.